خبرگزاری مهر – گروه استانها: کرمان بیشترین وسعت جغرافیایی را بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده است و همین وسعت موجب شده از پتانسیل‌های بی نظیری به خصوص در بخش کشاورزی برخوردار باشد اما طی سالهای اخیر خشکسالی و برداشت بی رویه از منابع آب زیر زمینی این استان را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
هر چند که در دولت یازدهم و دوازدهم اقداماتی برای حل مشکل آب در استان کرمان انجام شد اما این اقدامات به دلیل اشتباهات در طرح‌های مطالعاتی، مشکلات زیست محیطی، عدم تخصیص به موقع بودجه به نتیجه نرسید و برخی از اقدامات نیز به جای تأثیر عملی بر رفع مشکل بی آبی بیشتر نمایشی بودند.
در استانی که متوسط بارندگی بلند مدت در آن ۱۲۳ میلیمتر و از متوسط بارندگی کشور بسیار کمتر است و سالهاست همین میزان نیز محقق نشده است متأسفانه توسعه طرح‌های کشاورزی بدون توجیه در بخش تأمین آب در دستور کار قرار گرفته و وجود یک سوم باغ‌های کشور در این استان نمونه‌ای از بی برنامگی در زمینه مصرف و تخصیص بهینه آب است.
با وجود توسعه کشاورزی در استان اما کرمان در زمینه آبیاری مکانیزه جایگاه مطلوبی در کشور ندارد و نتیجه این بی برنامگی خشک شدن اکثر منابع آب زیر زمینی و افت سطح دشت‌های استان بوده است.
با وجود توسعه کشاورزی در استان اما کرمان در زمینه آبیاری مکانیزه جایگاه مطلوبی در کشور ندارد و نتیجه این بی برنامگی خشک شدن اکثر منابع آب زیر زمینی و افت سطح دشت‌های استان بوده است
سال‌ها تذکر و هشدار رسانه‌ها و کارشناسان نیز بی نتیجه بود و عملاً پس از ده‌ها سال برداشت بی رویه از آب‌های زیر زمینی، حالا مردم استان کرمان به خصوص شهر کرمان آب کافی برای شرب هم ندارند.
اگر نخستین سفرهای رئیس جمهورهای شش دوره اخیر را به یاد آوریم همگی نخستین وعده شأن به مردم کرمان رفع مشکل بی آبی بوده است، وعده‌ای که هیچ گاه محقق نشد.
قدرت چانه زنی ضعیف مدیران کرمان برای تأمین آب استان / سرنوشت طرح‌های ناکارآمد
مروری بر طرح‌های انتقال آب طی دو دهه اخیر نشان می‌دهد قدرت چانه زنی و برنامه ریزی مدیران کرمان در زمینه مدیریت آب بسیار ضعیف بوده است.
طرح انتقال آب از سرشاخه‌های بهشت آباد بعد از رسیدن آب به یزد متوقف شد و آبی به کرمان نرسید و نکته عجیب اینکه با وجود احداث بخشی از خط لوله انتقال آب از یزد به کرمان اما این خط لوله سال‌ها بدون استفاده باقی ماند و در نهایت این مسئولان یزد بودند که از این خط لوله برای انتقال آب از خلیج فارس به یزد استفاده کردند و کرمانی‌ها نظاره گر ماندند.
طرح انتقال آب از سد صفا رود هم با خبرسازی و مانورهای رسانه‌ای بسیار آغاز شد، ساخت بزرگترین تونل انتقال آب خاورمیانه یکی از این شعارها بود، اما مطالعات اجرای این طرح نیز توسط همان پیمانکاری انجام شد که سد گتوند در خوزستان را بررسی کرده بود.
حالا این طرح با مخالفت‌های جدی از سوی کارشناسان آب در جنوب کرمان، فعالان زیست محیطی و کشاورزان مواجه شده است این درحالیست که به دلیل خشکسالی آبی هم در سد صفا رود وجود ندارد!
انتقال آب از خلیج فارس؛ این طرح تازه‌ترین طرح در کرمان است اما عملاً هیچ تأثیری برای تأمین آب شرب و کشاورزی در استان نداشته است. طرح انتقال آب از خلیج فارس که با مانور رسانه‌های بسیار اجرا شد قرار بود مشکلات آب استان را رفع کند اما دقیقاً در سالی که آب خلیج فارس در فاز اول طرح به کرمان رسید این استان یکی از کم آب ترین سالهای خود را تجربه کرد.
قرار بود از این طرح بخشی از آب مورد نیاز شهر کرمان تأمین شود که به دلیل عدم تأمین بودجه و عدم اجرای فاز عملیاتی، مسکوت ماند و مشخص نیست چه عاقبتی در انتظار این طرح باشد.
حال که قرار است دولت جدید به زودی سکان مدیریت کشور را در دست گیرد، پای صحبت‌های مردم نشستیم تا مطالبات اصلی خود را از رئیس جمهور منتخب مطالبه کنند.
آنقدر فرصت سوزی شد که مردم آب شرب هم ندارند
محمد یکی از شهروندان کرمانی است که می‌گوید: مشکل این روزهای مردم در کنار شیوع دوباره کرونا که از مدیریت نامناسب مسئولان استان نشأت می‌گیرد، مساله آب است.
وی افزود: اگر چند سال قبل به مردم کرمان می‌گفتند برای تأمین آب باید شب‌ها ظرف در دست با زن و بچه در صف آب منتظر بمانند کسی باور نمی‌کرد اما آنقدر دست روی دست گذاشتن تا کرمانی‌ها برای آب شرب هم محتاج شدند.
وی تصریح کرد: در اکثر محله‌های کرمان فشار آب آنقدر پایین است که عملاً جریان آب قطع می‌شود و به گفته مسئولان ۷ چاه جدید به چرخه آب کرمان افزوده شده و این آخرین راهکار آنها برای حل مشکل بوده است.
وی افزود: خشکسالی و بی آبی در روستاها و شهرهای کوچک مردم را وادار به مهاجرت کرده است و به تعداد مصرف کنندگان هم افزوده شده در واقع نه در روستاها آب وجود دارد و نه شهرها.
خشکسالی و بی آبی در روستاها و شهرهای کوچک مردم را وادار به مهاجرت کرده و به تعداد مصرف کنندگان هم افزوده شده در واقع نه در روستاها آب وجود دارد و نه شهرها
وی گفت: نیمی از جمعیت استان کرمان روستایی با شغل کشاورزی و دامداری است و سوال این است عملاً وقتی آب نیست چگونه باید زندگی کرد، آنقدر روی منابع آب زیر زمینی فشار وارد کردند تا نه آبی برای کشاورزی ماند و نه برای شرب.
مهدیار موحد، کشاورز رفسنجانی ست که در گفتگو با مهر می‌گوید: از رئیس جمهور جدید می‌خواهیم برای کرمان یک گام بردارد و آن حل مشکل آب است.
وی بیان کرد: کرمان قطب اصلی تولید پسته در دنیاست اما دیگر آبی برای کرمانی‌ها برای تأمین آب باغ‌ها نمانده است، نه بارندگی می‌شود و نه آبی در چاه‌ها باقیمانده است.
باغ‌ها و مزارع کرمان در حال خشک شدن هستند
وی افزود: استفاده از آب‌های ژرف و یا انتقال آب خلیج فارس برای شرب و کشاورزی باید در دستور کار باشد در غیر این صورت به زودی همه باغ‌های پسته کرمان خشک می‌شود و دیگر باغی باقی نمی‌ماند.
این کشاورز گفت: اگر سری به باغ‌های پسته بزنید اکثراً خشک شده‌اند و کیفیت محصول نیز به شدت افت کرده است.
حسن پور غلام نیز صاحب یک دامداری و مجتمع پرورش ماهی است، وی به خبرنگار مهر می‌گوید: در شهر آب برای خوردن نیست و در روستا آبی برای دامداری وجود ندارد، این نتیجه بی مسئولیتی و بی برنامگی مدیران طی سالهای گذشته است.
وی افزود: در استانی که مردم آب خوردن ندارند چرا هندوانه و صدها محصول آب بر دیگر کشت می‌شود!
در شهر آب برای خوردن نیست و در روستا آبی برای دامداری وجود ندارد، این نتیجه بی مسئولیتی و بی برنامگی مدیران طی سالهای گذشته است
وی ادامه داد: دامداران استان کرمان چه در زمینه پروش صنعتی و چه سنتی و عشایر با مشکل جدی مواجه هستند و دام‌های خود را برای ضرر کمتر می‌فروشند.
علی حسینی نسب، کارشناس آب در استان کرمان در گفتگو با مهر می‌گوید: دولت جدید باید در مرحله اول برای تأمین آب شرب در کرمان برنامه ریزی کند چون تنش آبی به بخش شرب رسیده و اگر چاره اندیشی نشود موجب مهاجرت گسترده و تبعات اجتماعی می‌شود، هم اکنون در بخش مهاجرت از روستا به شهرهای و افزایش حاشیه نشینی در استان شاهد این مساله هستیم.
وی تصریح کرد: فشار بیش از حد به منابع آب زیرزمینی برای توسعه کشاورزی، معادن و صنایع نتیجه اش وضعیت اسفناک کنونی شده است، تمام دولت‌ها هم این مشکل را به دولت بعد منتقل کرده‌اند.
حسینی نسب افزود: اصلاح الگوی کشت، اصلاح روش‌های آبیاری در بخش کشاورزی، تغییر چشم انداز اقتصادی کرمان از کشاورزی به صنعت و معدن و صنایع دستی بسیار ضروری است.
وی بیان کرد: آبخوان‌های کرمان از بین رفته‌اند و برای حل مشکل باید به طرح‌های انتقال حوزه به حوزه و یا برداشت از آب‌های ژرف روی بیاوریم.
حال باید منتظر ماند و دید راهکار دولت سیزدهم برای رفع مشکل بی آبی در استان چیست و چگونه بحران آب در استان رفع خواهد شد.
۱۶:۲۴ - ۱۴۰۰/۰۴/۰۸
نظر شما